صفر تا صد آموزش بورس به صورت رایگان
بازار سرمایه گذاری ، که با نام بازار بورس میشناسیم، امروزه به یکی از منابع درآمد تبدیل شده است. افراد حاضر در این بازار، به تعبیر بهتر سرمایه گذاران، با خرید و فروش سهام شرکت ها برای خود سودآوری میکنند.
این که یک سرمایه گذار چگونه میتواند در بورس به موفقیت برسد و اینکه چه مراحلی برای ورود به این بازار لازم است، موضوعی است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
در وحله اول باید بدانید که پیش از ورود به بازار بورس باید اطلاعات بسیاری به دست آورید. بورس یک بازار سرمایه گذاری با زوایای بسیار است. اصطلاحات مالی فراوران، محاسبات مختلف و انواع روش های تحلیل بازار اعم از تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی، مواردی است که در این آموزش بورس یاد خواهید گرفت.
«بزرگترین مانع بر سر راه ثروتمند شدن مردم عادی، کمبود اطلاعات مالی آنها است.»
این جمله نقل قولی از «وارن بافت» سرمایه گذار موفق آمریکایی است. آنچه او سعی بر گفتن آن دارد، در واقع رفتن به دنبال دانش است. افراد حرفه ای در سرمایه گذاری جمعیت محدودی از فعالان بازار را تشکیل میدهند.
این افراد عادی هستند که با دیدن سودآوری کلان بازار بورس و سرمایه، تمام سرمایه و دارایی های خود را وارد آن میکنند، و بعضاً جز ضرر و زیان عایدی دیگری ندارند.
در این مقاله که نام آن را آموزش بورس از صفر برای مبتدیان گذاشته ایم، سعی کردیم تا پایه ای ترین اطلاعاتی که افراد مبتدی باید درمورد سرمایه گذاری در بورس داشته باشند را بیان کنیم.
آنچه خواهیم گفت، راه خوبی برای شروع یادگیری و موفقیت در بورس است.خب وقت آن رسیده که این دوره جامع رو با هم و به صورت گام به گام شروع کنیم.با ما همراه باشید.
بازار بورس چیست؟
وقتی به یک مجموعه نام بازار را میدهیم منظور، جایی است که معاملات خرید و فروش در آن صورت میگیرد. مورد خرید و فروش میتواند فیزیکی یا به شکل اسناد باشد. در بازار بورس که یک بازار معامله است نیز چنین تقسیم بندی وجود دارد.
معاملات بورس ممکن است بر سر دارایی هایی مانند کالاهای اولیه نظیر نفت و فلزات، اوراق بهادار یا همان سهام شرکت ها و ارز صورت گیرد. بنابراین سه نوع بازار بورس وجود دارد.
- بورس اوراق بهادار
- بورس کالا
- بورس ارز
وقتی صحبت از سرمایه گذاری در بورس میشود، منظور بورس اوراق بهادار است. برای آشنایی با این بازار باید در ابتدا با مفهومی به نام سهام آشنا شویم.
سهام چیست؟
شرکت ها همیشه میزان مشخصی سرمایه در اختیار دارند. آنها برای آنکه بتوانند فعالیت های خود را گسترش دهند، سرمایه خود را به بخش هایی با ارزش مساوی تقسیم میکنند و با فروش آن در بین سرمایه گذاران اقدام به جذب سهامدار میکنند؛ به این بخش ها سهم گفته میشود.
دلیل کارایی فروش سهام برای شرکت ها این است که، سهامداران با وجود خرید بخشی از سهام آنها مالک شرکت نمیشوند و تنها در ازای دریافت تسهیلات، به رشد شرکت کمک میکنند. برای خرید سهام لازم نیست افراد سرمایه های کلان داشته باشند.
با هر میزان سرمایه میتوان وارد بازار بورس شد و در ازای به جریان انداختن سرمایه شخصی، به رشد و توسعه صنعت نیز کمک کرد.
نحوه ورود به بورس چگونه است؟
خب در این بخش از آموزش بورس از صفر برای مبتدیان به نحوه ورود به بورس رسیدیم.میدانیم که خیلی منتظر این بخش بودید پس به سرعت پیش میرویم.
برای آنکه بدانیم ورود به بازار سرمایه چگونه است، میتوانیم آن را با افتتاح حساب در بانک مقایسه کنیم. برای این کار با مدارک لازم به یکی از شعب بانکی که مد نظر داریم مراجعه میکنیم و پس از تکمیل فرم ها و گذراندن مراحل اداری، صاحب حساب بانکی میشویم.
ورود به بازار بورس نیز چنین است. در بحث بورس، مراکزی با نام کارگزاری وجود دارند که حکم بانک در مثال بالا را دارند.
تا چندی قبل تمام مراحل ثبت نام به صورت حضوری در کارگزاری ها انجام میشد، اما در حال حاضر برخی مراحل ثبت نام به صورت غیرحضوری و از طریق سامانه های آنلاین صورت میگیرد.
خرید و فروش در بورس تنها با داشتن شناسنامه ای با نام کد معاملات بورسی امکانپذیر است. برای دریافت این کد سرمایه گذاران موظف به گذراندن سه مرحله برای ثبت نام و احراز هویت خود در بازار هستند.
1: ثبت نام در سامانه سجام
سامانه سجام، یک وب سایت، زیر نظر سازمان بورس اوراق بهادار است. افرادی که میخواهند به عنوان سرمایه گذار وارد بازار بوس شوند باید در این سایت یک ثبت نام اولیه را انجام دهند. برای ثبت نام باید مدارک شناسایی و اطلاعات شخصی خود را به طور کامل وارد کنید. مدارک لازم عبارتند از:
- شناسنامه و کارت ملی
- اطلاعات پستی شامل آدرس محل سکونت
- کد پستی و شماره تماس
- اطلاعات شغلی مانند نوع شغل و آدرس محل کار
- مشخصات بانکی شامل شماره حساب، شماره شبا و نوع حساب از نظر سپردهگذاری
پس از اتمام مراحل ثبت نام در سامانه سجام، یک کد پیگیری 10 رقمی دریافت خواهید کرد، که باید آن را برای مرحله بعد نزد خود نگه دارید.
2: ثبت نام در کارگزاری
ثبت نام در کارگزاری یکی از مهم ترین بخش های آموزش بورس از صفر برای مبتدیان است که نیاز به بارگزاری اطلاعات و مدارک مشابه سجام دارد.
پس از اتمام مراحل ثبت نام شما نام کاربری و رمز عبوری دریافت خواهید کرد که با در اختیار داشتن آن ها میتوانید به راحتی خرید و فروش را انجام دهید. نکته ای که وجود دارد انتخاب کارگزاری است. در حال حاضر تعداد زیادی کارگزاری در بازار بورس ایران فعالیت میکنند که در شهرهای مختلف نیز شعبه دارند.
برای انتخاب کارگزاری مناسب میتوانید در مورد عملکرد هر یک تحقیق کرده و یکی را انتخاب کنید.ضمن اینکه ما در مقاله ای جداگانه به معرفی کارگزاری های مختلف پرداخته ایم که میتوانید مطالعه کنید.
3: احراز هویت سرمایه گذار
ثبت نام در کارگزاری آخرین مرحله نیست. شما پس از آنکه نام کاربری دریافت کردید، باید به صورت حضوری به یکی از شعب کارگزاری خود و یا یکی از دفاتر پیشخوان دولت که این خدمات را ارائه میدهند، مراجعه کنید.
کد بورسی که در ابتدا به آن اشاره کردیم مجوز اصلی شما برای معامله در بورس است.
این کد پس از احراز هویت حضوری برای هر شخص صادر میشود. کد معاملات بورسی شناسه ای است به شکل دنباله ای منسجم از حروف و عدد.
آموزش بورس از صفر برای مبتدیان
اصطلاحات پرکاربرد
تا به این جا در طول معرفی بورس، با اصطلاحات سهام و کد بورسی آشنا شدیم. در ادامه اصطلاحات رایج و کاربرد دیگری را معرفی میکنیم که آگاهی از چیستی آنها برای ورود به بازار سرمایه ضروری است.
- نماد معاملاتی
نماد معاملی، حروف اختصاری نام شرکت ها هستند. هنگام معامله شما با نمادها سروکار دارید. حرف ابتدایی هر نماد، صنعتی که شرکت در آن فعالیت میکند را نشان داده و باقی حروف کوتاه شده نام شرکت هستند.
- عرضه اولیه
زمانی که شرکت ها برای اولین بار سهام خود را در معرض خرید عمومی قرار میدهند از اصطلاح عرضه اولیه استفاده میشود.
- شاخص
ممکن است در اخبار شنیده باشید که شاخص بورس برای مثال 1000 واحد رشد داشته است. شاخص درواقع یک عدد است که از آن برای ارزیابی وضعیت بازار استفاده میشود.
شاخص انواع مختلفی دارد که در محاسبه هر یک از آن از فاکتور به خصوصی مربوط به یک زاویه از بازار استفاده میشود. سرمایه گذاران با محاسبه شاخص مورد نظر از آن برای انتخاب سهام مناسب استفاده میکنند.
- تالار بورس
تالار بورس محلی است که کارگزاران در آن به خرید و فروش سهام میپردازند. در تالارها تابلوهایی وجود دارند که قیمت سهام هر شرکت و وضعیت کاهش و افزایش آن مشخص است؛ کارگزاران با استفاده از آن اطلاعات معامله انجام میدهند. تالار بورس به دو نوع اصلی و فرعی تقسیم میشود.
- تالار اصلی: جایی است که شرکت هایی که از استانداردهای سازمان بورس برخوردارند حضور دارند.
- تالار فرعی: جایی است که شرکت هایی که شرایط مساعدی برای ورود به بازار اصلی ندارند در آن به فروش سهام خود مشغول هستند. اگر این شرکت ها بتوانند به شرایط استاندارد برسند از تالار فرعی به اصلی منتقل میشوند.
تحلیل فاندامنتال یا بنیادی
سرمایه گذاران پس از مطالعه آموزش بورس از صفر برای مبتدیان باید بتوانند با انجام تحلیل و ارزیابی سهام شرکت ها پیش بینی هایی از آینده سهام داشته باشند و بتوانند بهترین سهام را خریداری کنند. یکی از روش های تحلیل، تحلیل فاندامنتال یا بنیادی است. در این روش تمرکز بر پارامترهای بنیادی مدیریت و قدرت شرکت ها است.
بدهی ها و نوع آن ها و دارایی شرکت ها از جمله موارد ارزیابی است. این نوع تحلیل برای ارزیابی های بلند مدت مناسب است و میتواند عملکرد رقبا و چشم انداز آینده را براساس اطلاعات گذشته مشخص کند.
تحلیل فنی یا تکنیکال
نوع دیگر ارزیابی بازار تحلیل فنی یا تکنیکال است. در این روش، اعتقاد بر این است که میزان عرضه و تقاضا در تعیین قیمت ها مؤثر است. بنابراین الگوی خاصی برای قیمت ها وجود دارد. نمودارهای قیمت در زمان، ابزار اصلی تحلیل تکنیکال هستند.
سرمایه گذاران با انجام محاسبات روی اعداد و ارقام به دست آمده از نمودارها میتوانند زمان مناسب خرید و فروش سهام را پیشنهاد دهند.
دامنه نوسان
دامنه نوسان به بازه مجاز قیمت سهام در روز گفته میشود. برای مثال ممکن است دامنه سهام 5 درصد باشد. یعنی برای سهامی که در ابتدای روز معاملاتی با قیمت 1000 تومان در بازار قرار گرفته است میتواند در آن روز حداکثر 1050 تومان یا حداقل 950 تومان معامله شود.
وجود دامنه نوسان برای جلوگیری از ضرر ناگهانی است و اینکه افراد سودجو نتوانند به هر قیمت دلخواه در بازار معامله کنند.
پرتفو یا سبد سهام
هر سرمایه گذار سبد سهامی دارد که شامل تمام سهام هایی است که خریداری کرده است. چنین میتوان گفت که سبد سهام یا پرتفوی سرمایه گذار، محل ذخیرهسازی سهام های او است.
برای تشکیل سبد مناسب دو شیوه فکری وجود دارند. برخی معتقداند که سرمایه گذار باید با نهایت تلاش بازار را تحلیل کرده و بهترین شرکت را انتخاب کند، سپس با خرید تنها سهام همان شرکت سبد خود را تک سهامی نگه دارد.
برخی دیگر نیز معتقداند که سبد سهام باید از شرکت های مختلف نماینده داشته باشد تا در صورت ضرر یکی دیگری قادر به جبران آن باشد.
آموزش بورس از صفر برای مبتدیان
صندوق های سرمایه گذاری
ممکن است این اصطلاح را به وفور شنیده باشید اما ما تصمیم گرفتیم در آموزش بورس از صفر برای مبتدیان دوباره آن را برای شما توضیح دهیم. صندوق های سرمایه گذاری، شرکت هایی هستند که افراد مبتدی میتوانند با اتکا به دانش و سبد سهام آنها از بورس بهره ببرند.
هر صندوق سرمایه گذاری، از چندین واحد سرمایه گذاری تشکیل شده است. شما به عنوان سرمایه گذار وارد صندوق میشوید و با ثبتنام در آن، اقدام به خرید یک یا چند واحد سرمایه گذاری میکنید. پس از آن از سود حاصل از سبد سهام صندوق بهره مند خواهید بود.
صندوق ها انواع مختلفی دارند، دو دسته اصلی صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت و دیگری صندوق سرمایه گذاری مبتنی بر سهام است.
با ورود به بورس از طریق صندوق های سرمایه گذاری، شما میتوانید از تخصص مدیران و مشاوران آن ها با حداقل هزینه ممکن استفاده ببرید. پایین بودن کارمزدها نیز یکی از دلایل خوب برای کمک گیری از صندوق سرمایه گذاری است.
صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت
این صندوق ها سهام خود را برمبنای اوراق مشارکت، و به طور کلی هر اوراقی که دارای حداقل سود است، تشکیل میدهند. اگر فرد ریسک پذیری نیستید، سرمایه گذاری در این صندوق ها به شما توصیه میشود.
صندوق سرمایه گذاری مبتنی بر سهام
در این صندوق ها، دارایی اصلی سهام شرکت ها است. دواقع سبد سهام چنین صندوق هایی ترکیبی از سهام های حاضر در بازار است، و سوددهی آن بسیار نزدیک به شاخص کل بورس است. سرمایه گذاری در این صندوق ها، برای افراد ریسک پذیری که دانش کافی ندارند مناسب است.
انواع دیگری از صندوق ها نیز وجود دارند که بر اساس میزان ریسک در معاملات، زیر گروهی از دو صندوق بالا هستند. انواعی مانند:
- صندوق سرمایه گذاری مختلط
- صندوق سرمایه گذاری ETF
- صندوق سرمایه گذاری زمین و ساختمان
- صندوق سرمایه گذاری طلا
- صندوق پروژهای
- صندوق نیکوکاری
- جسورانه
- بازار گردانی
- صندوق سرمایه گذاری شاخصی
بازار گاوی و بازار خرسی
یکی از کاربردی ترین بخش های آموزش بورس از صفر برای مبتدیان این قسمت است بنابراین پیشنهاد می کنیم با دقت این بخش را بخوانید چراکه در آینده کمک زیادی برای سرمایه گذاری موفق در بورس به شما خواهد کرد.
گاوی و خرسی به دو نوع بازار صعودی و نزولی اطلاق میشود. گفته میشود دلیل این نامگذاری نوع حمله این دو حیوان است. گاو از پایین به بالا حمله را آغاز میکند، بنابراین به بازار صعودی بازار گاوی گفته میشود.
خرس نیز ابتدا ایستاده و سپس خود را رو به پایین پرتاب میکند، به همین دلیل به بازار نزولی بازار خرسی گفته میشود. لازم به ذکر است، نوع دیگری از بازار به نام خنثی یا متعادل نیز وجود دارد که با وجود افت و خیز قیمت در یک روند متعادل حرکت میکند.
آنچه در بررسی بازار در دو حالت گاوی و خرسی اهمیت دارد، استراتژی شما در سرمایه گذاری است.
چنانچه بازار گاوی (صعودی) باشد خوب است که برای سرمایه گذاری از صندوق های مبتنی بر سهام استفاده کنید. چراکه گفتیم از شاخص کل تأثیر پذیرند، بنابراین در حالت صعودی بازار سودآور خواهند بود.
همچنین بخوانید : تله گاوی چیست؟
اگر بازار خرسی(نزولی) باشد، خوب است حد ضرری محافظه کارانه انتخاب کنید، و در صورت مشاهده ضرر، بیش از نرخ 10 درصد از بازار خارج شوید.
آنچه درمورد استراتژی ها گفتیم حداقل هایی است که باید رعایت شوند. اگر وارد بحث های حرفهای تر تحلیل تکنیکال و فاندامنتال شوید، خواهید دید که چه استراتژی های کاملی برای موفقیت در هر بازاری وجود دارد.
سهام شناور آزاد
شرکت ها سهام خود را به دو گروه از افراد میفروشند. یکی متخصصان بازار که بسیار حرفه ای هستند و دیگری مردم عادی که خواهان سرمایه گذاری هستند و مانند شما ابتدا آموزش بورس از صفر برای مبتدیان را مطالعه می کنند.
فراز و فرودهای سهام شرکت ها در بازار با توجه به اینکه بورس در اختیار عموم مردم است کاملا مبتنی بر بخشی از سهام شرکت ها است که به آن سهام شناور آزاد گفته میشود. همین بخشی که در اختیار مردم عادی است.
میزان سهام شناور و تخصصی شرکت ها باید معقول باشد. اگر سهام تخصصی زیاد باشد نشان از عدم مطابقت آن با جو کلی بازار دارد. برعکس اگر سهام شناور آزاد زیاد باشد یعنی شرکت ثبات ندارد و ممکن است به هر دلیلی دچار افت و خیز غیرمنطقی شود. بهترین درصد برای سهام شناور آزاد بین 20 تا 30 درصد است. بنابراین در انتخاب سهام به میزان سهام شناور آزاد شرکت دقت کنید.
تابلو خوانی
حتماً این اصطلاح را بسیار شنیده اید. تابلوی هر نماد، صفحه اطلاعات آن نماد در سایت بورس اوراق بهادار تهران است که شامل اطلاعات بسیاری درمورد سهام آن نماد میباشد.
در تابلو نمادها اطلاعاتی نظیر قیمت هر سهم، حجم خرید و فروش، میزان سهام شناور آزاد، نسبت P به E، اطلاعات مربوط به صف خرید و فروش و بسیاری موارد دیگر را مشاهده خواهیدکرد.
تابلو خوانی به توانایی خواندن این اطلاعات و تحلیل روی آن ها به منظور انتخاب سهام مناسب گفته میشود. تحلیل تابلو نماد بسیار ساده تر از تحلیل تکنیکال و فاندمنتال است.
در این روش شما باتوجه به آنچه مستقیماً میبینید تصمیم گیری میکنید. البته اتکا به تابلوی نماد به تنهایی کارساز نیست و توصیه نیز نمیشود. به هرحال بازار ابعاد پنهانی دارد که با بررسی جزئی نگر میتوانید به آن دست یابید. با این حال توانایی تابلو خوانی در بورس از فعالیت بورسی جدایی ناپذیر است، و از مهارت های پایه محسوب میشود.
حباب قیمت
حباب قیمت ورد زبان بسیاری از سرمایه گذاران و فعالان بورسی است که همیشه به ما درمورد گرفتار شدن در آن هشدار میدهند. بسیاری از افرادی که وارد بازار بورس میشوند به دلیل اعتماد به این قیمتهای ایجاد شده در این حباب به دام افتاده و ضرر زیادی را متحمل میشوند؛
اما حباب چیست؟ میدانیم که دلیل پیدایش بورس، کمک به رشد صنعت است. شرکت ها برای رشد، خود را در قالب سهام به بازار ارائه کرده و با جذب سهامدار سرمایه خود و درنتیجه فعالیت های خود را توسعه میدهند.
اما بازار بورس ممکن است از هر چیز کوچک تا بزرگی تأثیر بگیرد.
گاهی این تأثیر چنان از کنترل خارج میشود که قیمت ها با افزایش عجیبی روبهرو میشوند ولی رشدی در صنعت مشاهده نمیشود. به این پدیده حباب قیمت گفته میشود. بنابراین هر افزایش قیمتی به ویژه اگر ناگهانی باشد خوب نیست. تحلیل بازار در اینجا به کار میآید.
اولویت خرید و فروش سهام
روزانه افراد زیادی برای خرید و فروش سهام شرکت ها و نمادها اقدام میکنند. این تعداد گاهی آنقدر زیاد است که صف خرید و فروش تشکیل میشود. سؤال این است که در میان این تعداد زیاد چه کسی موفق به انجام معامله میشود.
به عبارت بهتر، اولویت خرید و فروش سهام با کیست؟اگر تا به اینجای آموزش بورس از صفر برای مبتدیان به خوبی و با دقت مطالب را خوانده باشید شاید اولویت با شما باشد!!
براساس ماهیت خرید و فروش، میتوانیم به این سؤال پاسخ دهیم. در صف خرید اولویت با کسی است که بیشترین قیمت را پیشنهاد دهد و در صف فروش اولویت با کسی است که کمترین قیمت را پیشنهاد داده باشد.
البته این قیمت ها دلخواه نیستند و باید در بازه تعیین شده روز معاملاتی باشند. حال تصور کنید چندین نفر برای فروش قیمتی یکسان پیشنهاد داده باشند یا درمورد خرید چندین نیز به همین ترتیب مبلغ یکسانی را پیشنهاد دهند.
در این زمان اولویت با کیست؟ در چنین مواقعی اولویت با کسی است که با شروع روز معاملاتی، یعنی ساعت 8:30 دقیقه صبح، زودتر ثبت سفارش کرده باشد.
سخن پایانی
برای آنکه بتوانید در بازار سرمایه به موفقیت برسید نیاز است تا نحوه ورود به آن را بیاموزید. ثبت نام در بورس تنها یک قدم اولیه است. شما باید بتوانید از معیارهای موجود استفاده کرده و سهام خوبی را برای سرمایه گذاری انتخاب کنید.
صحبت هایی که تا به اینجای مقاله آموزش بورس از صفر برای مبتدیان کردیم، ابتدایی ترین تعریف هایی است که باید پیش از ورود به بازار سرمایه از آنها اطلاع داشته باشید. هنگامی که تصمیم جدی به سرمایه گذاری بگیرید و شروع به مطالعه مداوم بکنید با زوایای جدید از این حوزه آشنا خواهید شد.
بیشتر بخوانید :