EPS و DPS در بورس چیست و چه تفاوت هایی دارند؟
افراد برای اینکه به راحتی بتوانند در بورس سرمایه گذاری و معامله کنند، باید با مفاهیم و اصطلاحات عمومی و تخصصی آن آشنایی کامل داشته باشند. دو مورد از این اصطلاحات پرکاربرد EPS و DPS هستند که جزو مفاهیم و لغات مهم و اساسی بازار بورس محسوب می‌شوند.
در این مطلب این اصطلاحات مهم را به شکل کامل بررسی خواهیم کرد تا با آن‌ها به طور کامل آشنا شوید و بتوانید در سرمایه گذاری های خود از آن استفاده کنید.
تعریف EPS
اصطلاح EPS از مخفف کلمات EARNING PER SHARE گرفته شده است و معنای آن درآمد و سود به ازای هر سهم است. هر شرکت دارای یک میزان سود مشخص سالانه به ازای یک تعداد مشخص سهام است.
در پایان هر سال، شرکت‌ها میزان سود خالص و یا درآمد خالص خود را محاسبه و بر تعداد سهامی که دارند تقسیم می‌کنند که به این رقم EPS میگویند.
به طور خلاصه EPS سود سهام سالیانه شرکت خواهد بود؛ اما سوال اینجاست که این سود چگونه محاسبه میشود؟ ای پی اس طی بررسی‌های انجام شده توسط حسابرسان و مدیران مالی هر شرکت پس از مشخص کردن میزان هزینه‌ها در کنار محاسبه درآمد و سود خالص به دست می‌آید.
این میزان سود حاصل از درآمد یا EPS یکی از مسائلی است که می‌تواند بر ارزش یک سهم و قیمت آن در بازار سرمایه اثرات مستقیم بگذارد. البته این مسئله در سال‌های قبل به شکل دیگری مطرح بود که شرکت‌ها قبل از شروع سال مالی جدید بر اساس عملکرد سال قبل اقدام به پیش‌بینی درآمد به ازای هر سهم می‌کردند که در سال 96 توسط سازمان بورس این شکل از کار لغو و دستورالعمل جدیدی ابلاغ شد.
در مبحث ای پی اس ما با دو اصطلاح EPS تحقق یافته و تعدیل EPS مواجه هستیم که هر کدام معنای خاص خود را دارد.
در نوع تحقق یافته همان‌طور که مشخص است میزان سود به ازای هر سهم در سال مالی جاری تعلق گرفته و این در حالی است که تعدیل ای پی اس زمانی مطرح میشود که سود پیش‌بینی‌شده با آنچه در واقعیت وجود دارد اختلاف داشته باشد. این اختلاف می‌تواند منجر به افزایش یا کاهش سود هر سهم شود.
اهمیت EPS و کاربرد آن
در بازار سهام پارامترهایی وجود دارد که برای ارزیابی ارزش واقعی هر سهم، میزان سودآوری و مقدار ریسک سرمایه گذاری آن بسیار اهمیت دارند که یکی از این پارامترها ای پی اس است.
EPS زمانی که سهمی برای تحلیل در مرجع قضاوت قرار می‌گیرد، کاربرد خواهد داشت و چالش‌ها و فرصت‌های هر سهم را تا حدودی مشخص می‌کند. به طور کلی از کاربردهای EPS می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
1.ارزیابی ارزش سهام و سود نقدی
2.پیش‌بینی ارزش آینده شرکت و ای پی اس آن
3.برآورد میزان قدرت یک شرکت برای سودآوری
4.ایجاد یک چشم‌انداز درباره وضعیت شرکت و عملکرد مثبت و منفی مدیران آن
زمانی که قرار است افراد متقاضی سرمایه گذاری در بورس، بر اساس EPS هر سهم اقدام به قضاوت هر نمادی کنند و بهترین گزینه را انتخاب کنند، باید به این موضوع توجه داشته باشند که صرفا زمانی که رقم ای پی اس دو یا چند نماد شرکتی با هم برابر و یکسان است، نشان‌دهنده یک میزان ریسک سرمایه گذاری نخواهد بود؛
به عبارت دیگر شرکتی که بتواند با میزان سرمایه گذاری کمتر از دیگر شرکت‌ها، یک سود یکسان و مشخص را بیفزاید، برای سرمایه گذاری مطمئن با سود بالا گزینه بهتر و کارآمدتر از سایرین به نظر می‌رسد.
البته ناگفته نماند که برای تحلیل سهم هر شرکت تنها نباید به فاکتوری مثل ای پی اس بسنده کرد؛ بنابراین باید از این روش در کنار سایر راه‌های تحلیلی استفاده کرد.
تعریف DPS
در کنار ای پی اس اصطلاح دی پی اس هم جزو پارامترهای مالی پراهمیت و ضروری بازار سرمایه بورس است که در بین فعالان این بازار بسیار رایج و پراستفاده و رایج بوده.
DPS نیز از مخفف کلمات DIVIDED PER SHARE گرفته شده که معنای آن سود تقسیم شده هر سهم است؛ به عبارت دیگر می‌توان گفت DPS بخشی از EPS است که در بین سهامداران تقسیم میشود. برخلاف پارامتر قبلی، در اصطلاح دی پی اس تقسیم سود هر شرکت با شرکت دیگری بر اساس سیاست‌های مالی متفاوت خواهد بود.
اهمیت DPS و کاربرد آن
برخی از شرکت‌ها مایل هستند تمام سود حاصل از یک سال مالی را بین سهامداران خود بر اساس میزان سهم تقسیم کنند. این در حالی است که شرکت‌های دیگر دوست دارند بخشی از ای پی اس خود را صرف توسعه پروژه‌های عمرانی و توسعه دهنده شرکت کند.
البته گزینه دوم در بین شرکت‌ها بیشتر رایج بوده؛ چرا که آن‌ها نیاز دارند برحسب شرایط آینده شرکت، نیازهای آن را پیش‌بینی و بخشی از بودجه لازم را از این طریق ذخیره کنند.
دی پی اس هر فرد زمانی که در مجمع مربوط به آن شرکت ثبت شود، به اسم دارنده سهم در همان زمان تعلق خواهد گرفت، این سهم حتی اگر پس از زمان ثبت در مجمع فروخته شود هم شامل دریافت رقم DPS میشود.
تفاوت بین EPS و DPS
همان‌طور که گفتیم دی پی اس می‌تواند بخشی از ای پی اس به شمار آید. در اصل هر دو پارامتر از سود و درآمد شرکت به دست می‌آیند.
در برخی مواقع رقم دی پی اس اختصاص داده شده شرکت‌ها به سهامداران بیشتر از ای پی اس است که علت آن جمع شدن سود سال جاری با سود انباشته‌شده از سال قبل است؛
اما در اکثر مواقع به دلیل نیاز شرکت‌ها به انباشت سود برای رفع نیازهای خود میزان ای پی اس بیشتر از دی پی اس خواهد بود؛ بنابراین میزان سود سالیانه از میزان تقسیم آن بیشتر خواهد بود.
البته این مسئله زمانی که یک سهام‌دار پس از تصویب ای پی اس تصمیم به فروش سهام خود می‌گیرد و در آینده هیچ نفعی از سود انباشته سال مالی قبل شرکت نخواهد برد، بحث‌برانگیز خواهد داشت.
سخن آخر
در این مقاله آموختیم که EPS سود به ازای هر سهم و DPS تقسیم سود حاصل از یک سال مالی است.
شناخت کامل این دو اصطلاح برای فعالان بازار سرمایه و تحلیلگران از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا میزان ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاری در سهام خاص را کاهش می‌دهد و درصد سوددهی را بالا خواهد برد.
بیشتر بخوانید :
