صندوق توسعه ملی چیست؟
امکان دارد تا به حال کلمه‌هایی چون صندوق توسعه ملی یا حساب ارزی به گوش‌تان خورده باشد. در رابطه با این موضوع باید بدانید که هر دو مورد نام برده شده، یکی هستند؛ اما شاید باز برای شما سوال پیش آید که منظور چیست و این موضوع شامل چه مواردی میشود؟
در سال 1379 یعنی در زمان ریاست جمهوری آقای خاتمی، درست در برهه از زمان که تحریم‌ها بر ایران وارد شد و قیمت نفت کاهش چشمگیری پیدا کرد، این صندوق تاسیس و راه‌اندازی شد. از جمله ویژگی‌هایی که می‌توان برای این صندوق نام برد، مولد بودن حساب است و امکان استفاده از آن تنها برای زمانی وجود دارد که شما قصد انجام فعالیت‌های اقتصادی و زیاد کردن سرمایه خود را دارید.
توجه داشته باشید که دولت حق دست زدن به این بودجه را به دنبال مواجه با کم بود بودجه ندارد و تنها فرد در راستای هدف گفته شده امکان استفاده از این حساب را دارد.
هدف از راه‌اندازی صندوق توسعه ملی
از جمله اهدافی که برای تاسیس صندوق توسعه ملی وجود دارد، می‌توان به مواردی چون ایجاد ثبات در راستای میزان درآمدهای حاصل از فعالیتی چون فروش نفت خام، تبدیل دارایی به دست آمده از این راه به دیگر انواع ذخیره و همچنین کاهش بالا و پایین‌های ارزی اشاره کرد.
به نوعی برای مثال می‌توان سرمایه‌گذاری در بخش‌هایی چون میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری را نام برد که از موارد قابل استفاده از صندوق هستند.
آیا برای استفاده از صندوق توسعه ملی شرایط ویژه‌ای نیاز است؟
طبق قانون سوم و چهارم توسعه، دولت در صورتی که درآمد ارزی که به سبب صادرات نفت خام به دست آمده از ارقام پیش‌بینی شده کمتر باشد، می‌تواند از این حساب برداشت داشته باشد؛ البته باید متذکر شد که برداشت از حساب برای جبران و تامین کم و کسری‌های ناشی از درآمدهای غیر نفتی بودجه عمومی، ممنوع و خلاف قوانین در نظر گرفته شده است.
سازمان صندوق توسعه ملی توسط چه افراد و ارکانی اداره میشود؟
در رابطه با اداره این صندوق باید بدانید که یک تیم متشکل از چند رکن، وظیفه رهبری و جلو بردن این صندوق را دارند که می‌توان به ارکانی چون هیئت امناء، هیئت نظارت ارکان و هیئت عامل اشاره کرد. البته توجه داشته باشید که هر یک از رکن‌های نام برده شده درجه‌بندی مخصوص به خود را دارند؛
برای مثال هیئت امناء بالاترین رتبه را در میان ارکان صندوق دارد، به گونه‌ای که می‌تواند مطابق با برخی از بندها رئیس و سایر اعضای هیئت عامل را انتخاب کنند.
اعضای هیأت امناء
طبق اساسنامه‌ای که برای صندوق توسعه ملی در نظر گرفته شده است، اعضای این هیئت به گونه‌ای انتخاب شده که می‌توان رئیس‌جمهور، رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، وزیر تعاون کار و رفاه اجتماعی، وزیر امور اقتصادی و دارایی، رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی، وزیر نفت و رئیس اتاق بازرگانی صنایع معدن و کشاورزی را عضو این هیئت در نظر گرفت که حق رای ندارند.
همچنین در کنار موارد نام برده شده، 2 نفر نماینده از کمیسیون‌های اقتصادی و برنامه و بودجه نیز در این هیأت عضو هستند. توجه داشته باشید که هر یک از تصمیمات اخذ شده توسط این اعضا، در روزنامه رسمی کشور و همچنین یکی از روزنامه‌هایی که انتشار بالایی دارند، به نشر می‌رسد.
بر اساس چه شرایطی رئیس و اعضای هیئت عزل می‌شوند؟
گاهی اوقات در میان اعضا پیشنهادی مبنا بر عزل یکی از اعضا و یا حتی رئیس صادر میشود. نکته‌ای که باید در نظر داشته باشید، این است که عزل بر اساس پیشنهاد دیگر اعضا امکان‌پذیر خواهد بود.
از طرف دیگر لازم است که بدانید انواعی از فعالیت‌های دیگر که مورد قبول و واجد پرداخت تسهیلات هستند، از جمله مواردی چون گردشگری، از وظایف این اعضا به حساب می‌آید که باید انجام شود. همچنین باید بدانید که اگر قرار باشد این صندوق تحلیل برود و دیگر وجود خارجی نداشته باشد، نیازمند تایید و تصویب از مجلس شورای اسلامی است.
شرایط گرفتن وام از صندوق توسعه ملی برای تولید
طبق قوانین و تعریف مشخصی، برخی از افراد که در زمینه فعالیت‌های اقتصادی فعال هستند و به نوعی یک عضو محرک به حساب می‌آیند، می‌توانند درخواستی مبنی بر دریافت وام تولید داشته باشند؛ البته باید متذکر شد که گرفتن وام، یک امر راحت و آسان نخواهد بود و شرایط و ضوابط مخصوصی باید صورت گیرد تا دریافت وام از طریق صندوق توسعه ملی فراهم شود.
همچنین موضوعی که در رابطه با وام دادن وجود دارد، این است که این صندوق شرایطی را فراهم آورده که علاوه بر فراهم کردن اوضاع برای بهره‌وری از وام، امکان بازگشت سرمایه به صندوق نیز وجود داشته باشد و به گونه‌ای تضمین شود.
چه افرادی صلاحیت برداشت از صندوق توسعه را دارند؟
طبق نظری که توسط رئیس هیات عامل صندوق داده شد، به این نتیجه رسیدیم که پول‌های صندوق که طی سال‌ها ذخیره شده است، باید صرف سرمایه گذاری شود که آن سرمایه‌گذاری مولد است.
از طرفی این سرمایه‌گذاری باید برای بخش‌های غیردولتی و نهاد خصوصی در راستای چنین موضوعی استفاده شود. از همین جهت باید گفت که افراد حقیقی و حقوقی که تا به حال برای آن‌ها سابقه فعالیت اقتصادی وجود داشته، مجاز به برداشت از صندوق هستند.
شرایط سود تسهیلات ارزی صندوق به چه صورت است؟
- نرخ بین بانکی که به صورت عام برای آن در نظر گرفته شده است، شش ماهه به اضافه 2 درصد در سال خواهد بود.
- در رابطه با استان‌هایی که توسعه یافته نیستند، این نرخ به 3 واحد درصد می‌رسد.
- در رابطه با شرایط ترجیحی نیز مانند شرایطی چون صنایع کشتی‌سازی، بازسازی صنایع نساجی و نوسازی ناوگان حمل و نقل و … نیز این سود برابر با 3 واحد درصد در نظر گرفته میشود.
باید متذکر شد که حداکثر زمان لازم برای تامین مالی در رابطه با هر طرح، نباید از 8 سال بگذرد. از این 8 سال در نظر گرفته شده، 3 سال آن دوره مشارکتی که همان سرمایه‌گذاری و راه‌اندازی خواهد بود و 5 سال دیگر زمان تعیین شده برای بهره‌برداری و یا به نوعی بازپرداخت خواهد بود. اگر شما تصمیم به دریافت تسهیلات از این صندوق دارید، باید مراحل خاص و ویژه‌ای را طی کنید که توصیه میشود پیش از مراجعه و اقدام، از این موارد آگاه شوید تا کمترین اتلاف وقت رخ دهد.
بیشتر بخوانید :
صندوق سرمایه گذاری خصوصی (PE) چیست؟
