صندوق بازارگردانی چیست؟
همان‌طور که می‌دانید، بازارگردان‌ها، کارگزاری‌هایی هستند که با داشتن مجوزهای لازم اقدام به خریدوفروش سهام و اوراق بهادار می‌کنند. درواقع بازارگردان‌ها با استفاده از دانش و مهارتی که دارند، میزان عرضه‌و‌تقاضا را در بازار کنترل می‌کنند.
شاید در کنار این اصطلاح با اصطلاحات دیگری مانند صندوق بازارگردانی برخورد کرده باشید. بعضی از مفاهیمی که در این مقاله با آن‌ها آشنا خواهید شد عبارتند از: مفهوم صندوق بازار گردانی، ضرورت استفاده از صندوق بازارگردانی، نحوه عملکرد صندوق بازارگردانی و مزایای استفاده از این صندوق. در این مقاله همراه ما باشید تا با این موضوع بیشتر آشنا شوید.
همه چیز درباره صندوق بازارگردانی
با توجه به مفهوم بازارگردانی که در مقدمه این مقاله به آن اشاره شد، بازارگردانی یک راه حل برای جلوگیری از نوسانات شدید سهام شرکت‌ها بوده و به ایجاد تعادل در بازار کمک می‌کند. یکی دیگر از کاربردهای صندوق بازارگردانی، کمک به انجام سریع‌تر و روان‌تر معاملات از طریق جلوگیری از ایجاد صف خرید و فروش در بورس است.
استفاده از صندوق بازارگردانی می‌تواند از طریق جلوگیری از دستکاری قیمت سهام، مانع از سواستفاده سودجویان و به هم خوردن تعادل در بازار شود. از دیگر قابلیت‌های صندوق بازارگردانی می‌توان به کمک به افزایش قابلیت نقد شوندگی سهام اشاره کرد. در ادامه این مقاله شما را با نحوه عملکرد صندوق بازارگردانی آشنا خواهیم کرد؛ اما پیش از آن به بررسی ضرورت‌های استفاده از این صندوق می‌پردازیم.
مزیت های بازار بورس نسبت به سایر بازارها
بزرگ‌ترین و مهم‌ترین مزیت بازار بورس نسبت به سایر بازارها مانند بازار مسکن، قابلیت نقد شوندگی سریع آن است. متقاضیان می‌توانند به سادگی به انجام معاملات در بازارهای بورسی بپزدازند.
تمامی فرایند سرمایه گذاری و معامله در بورس به مراحل دریافت کد بورسی، ایجاد دسترسی در کارگزاری‌ها، ثبت آنلاین درخواست و شارژ حساب معاملاتی به صورت آسان و تنها با کمک پرداخت‌های عضو شتاب محدود میشود. در نهایت کاربران می‌توانند به محض فروش سهام خود، درخواست واریز وجه به حساب بانکی‌تان را ثبت کنید.
برخلاف قابلیت آسان معاملات و نقد شوندگی سریع سرمایه در بازارهای بورسی، خریدوفروش در سایر بازارهای معاملاتی، مانند بازار ملک، دردسرساز بوده و فروشندگان نمی‌توانند سرمایه خود را به سرعت نقد کنند.
هرچند که این روزها خریدوفروش ملک و خودرو از جمله بهترین روش‌های سرمایه گذاری در ایران به حساب می‌آیند؛ اما فروشندگان برای انجام معاملات باید صبور باشند و تا پیدا شدن یک مشتری یا فروشنده با پیشنهاد قیمت مناسب صبر کنند.
ضرورت استفاده از صندوق بازارگردانی
از جمله مهم‌ترین مزایای صندوق بازارگردانی که ضرورت استفاده از آن را ایجاد می‌کند، کاهش ریسک نقدشوندگی سهم‌ها و ایجاد تعادل در بازار بورسی است. این صندوق‌ها با هدف وجود همیشگی خریدار و فروشنده برای خریدوفروش سهم‌های خاص ایجاد می‌شوند. برای آشنایی بیشتر با نحوه ایجاد تعادل در بازار توسط صندوق بازارگردانی به اتفاقات اخیری که در بازار بورس رخ داده‌اند رجوع کنید.
در ابتدای شروع سال، تمامی سهم‌های موجود در بازار روند صعودی داشته و شاخص‌ها در حال افزایش بودند. در چنین شرایطی که شرایط سبز بازار بورس نامیده می‌شد، شمار زیادی از مردم در صف‌های خرید بورس جمع شدند و برای خرید سهام باهم رقابت می‌کردند. از سوی دیگر، صاحبان سهام هیچ تمایلی برای فروش سهم‌های خود نداشتند و متقاضیان به سختی می‌توانستند سهم‌های ارزشمند را خریداری کنند.
این شرایط در بازار ماندگار نبود و پس از مدتی تحت تاثیر عوامل مختلف بازار، قرمز شد و روند نزولی را در پیش گرفت. پس از منفی شدن بازار بورسی، صف‌های فروش به سرعت شلوغ و سنگین شدند.
حال خریداران سعی داشتند که سهام خود را از بازارهای بورسی خارج کنند؛ اما تعداد خریداران در بازار بورس آن‌قدر زیاد نبود که تمامی متقاضیان بتوانند سهم‌های خود را به فروش برسانند. رخ دادن این اتفاق در بازارهای بورسی رایج نیست و به دلایل مختلفی در ایران اتفاق افتاده است.
این مسئله در بازارهای بورسی ایران بسیار مخرب بوده و آثار روانی شدیدی را برای سرمایه گذاران به جای گذاشته است. طبیعی است که چنین بازار بورسی نمی‌تواند حتی برای سرمایه گذاران حرفه‌ای و با تجربه هم محیط امنی جهت سرمایه گذاری فراهم کند؛ درنتیجه سرمایه گذاران نوپا و تازه‌کاری که با طمع یک شبه به ثروت رسیدن و بدون هیچ دانشی به این بازارها وارد می‌شوند،
نباید توقع پیشرفت و چند برابر شدن سرمایه‌شان در چنین بازاری را داشته باشند. صندوق‌های بازارگردانی می‌توانند از بروز چنین شرایطی جلوگیری کرده و بازار را در برابر نوسانات شدید احتمالی محافظت کنند.
نحوه عملکرد صندوق های بازارگردانی
همان‌طور که در قسمت‌های قبلی گفته شد، صندوق‌های بازارگردانی تعادل بازار را حفظ می‌کنند. صندوق‌های بازارگردانی با در دست داشتن قسمتی از سهام شرکت‌ها نسبت به خریدوفروش و انجام معاملات با این سهم‌ها اقدام می‌کنند؛ هرچند این معاملات را به قصد سودرسانی انجام نمی‌دهند.
معاملات این صندوق‌ها به منظور فروش سهم در زمان تشکیل صف‌های خرید و خرید سهم در زمان تشکیل صف‌های فروش انجام میشود. با انجام این فعالیت‌ها، تعادل در بازار برقرار شده و ارزش سهام شرکت‌ها حفظ میشود.
البته حجم معاملاتی که صندوق بازارگردانی می‌تواند انجام دهد، تحت شرایط و قوانین خاصی انجام شده و این صندوق‌ها نمی‌توانند از این قوانین تخطی کنند. صندوق‌های بازارگردانی معمولا فعالیت‌های خود را به صورت گروهی انجام می‌دهند و گروهی از شرکت‌ها و نهادها را تحت حمایت خود قرار می‌دهند.
سایر قوانین مربوط به اداره صندوق بازارگردانی
هیچ‌کدام از صندوق‌های بازارگردانی نمی‌توانند بدون داشتن اساسنامه و امیدنامه فعالیت کنند؛ باید همانند سایر صندوق های سرمایه گذاری، قوانین و خط مشی مشخصی برای خود تعریف کنند. تمامی جزئیات و قوانین مربوط به بازارگردانی باید در اساسنامه‌های صندوق بازارگردانی ذکر شوند. به‌علاوه این صندوق‌ها موظف‌اند مقدار تمامی سهام‌هایی را که در اختیار دارند، با ذکر جزئیات در اساسنامه خود ثبت کنند.
مزایای استفاده از صندوق بازارگردانی
با توجه به این که فعالان صندوق‌های بازارگردانی افراد حقیقی هستند، برای تشویق بیشتر سازمان بورس مزایایی به آن‌ها ارائه می‌کند. از جمله این مزایا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- این صندوق‌ها می‌توانند معاملات خود را با ۸۰ درصد تخفیف کارمزد انجام دهند.
- به تمامی معاملاتی که از طریق صندوق‌های بازارگردانی انجام می‌شوند، مالیات نیم درصدی تعلق نمی‌گیرد.
- امکان دسترسی این صندوق‌ها به ایستگاه‌های معاملاتی، فراهم شده است.
نتیجه گیری
استفاده از صندوق‌های بازارگردانی یکی از رایج‌ترین فعالیت‌هایی است که بازارهای بورسی مختلف در سراسر جهان از آن بهره می‌گیرند. استفاده از این صندوق‌ها می‌تواند از ایجاد صف‌های طولانی خریدوفروش سهام جلوگیری کند. همچنین صندوق‌های بازارگردانی می‌توانند قابلیت نقدشوندگی سهم‌ها را افرایش دهند.
با استفاده از صندوق‌های بازارگردانی، شرکت‌ها می‌توانند از بروز رفتارهای سودجویانه و دستکاری قیمت‌ها جلوگیری کرده و امنیت را در بازارهای بورسی برقرار کنند.
بیشتر بخوانید :
