اثبات سهام (Proof Of Stake) چیست؟
در حقیقت اثبات سهام یک سازوکار سازگار برای رمز ارز به حساب می‌آید به عبارت دیگر اثبات سهم، جانشینی برای اثبات کار ارائه می دهد. عملکرد اثبات سهام همانند اثبات کار است درواقع این شیوه راهی برای حفظ سازگاری است به نحوی که قادر به دستکاری بلاک چین نباشد و این سیستم کار را به شکلی کاملا متفاوت صورت می‌دهد.
روشی که سعی می‌کند سه موارد از قابل توجه ترین انتقادهای طرح شده در رابطه با اثبات کار را پاسخ دهد. به‌طور کلی اثبات سهام Proof Of Stake روشی برای حفظ امنیت شبکه‌های بلاک چین است. در این روش، افرادی که مایل به کار اثبات تراکنش‌ها و ایجاد بلاک هستند، قادراند ارز دیجیتال اصلی شبکه را خریداری نمایند و به همان شبکه اختصاص دهند. شبکه نیز در مقایسه با میزان دارایی و مدت زمان قفل بودن دارایی‌ها، با همان ارز دیجیتال به آن کاربران اعتبار سنج هدیه می‌دهند.
الگوریتم اجماع اثبات سهام چیست؟
بلاک چین یک سیستم پایگاه داده همتا به همتا و بدون حضور یک نهاد مرکزی مالک قدرت است. مسئولیت محافظت و نگهداری از آن بین تمام فعالان در شبکه به اشتراک گذاشته شده است.
به این صورت، بلاک چین هم غیر متمرکز و هم بدون نیاز به واسطه می باشد. یکی از دلایلی که این سیستم بلاک چین نام دارد این است که تراکنش‌ها به بلاک‌هایی تقسیم می‌شوند و هر بلاک بعد از بلاک اولیه به شکلی به بلاک قبلی اشاره می‌کند که آن‌ها را به هم اتصال می‌دهد.
این سیستم باید در مقابل افرادی محافظت شود که مایل هستند بلاک خود را ایجاد کرده و به زنجیره اضافه کنند یا این که زنجیره را بشکنند و بلاک جدیدی را به آن بیفزایند. چنان‌چه هر یک از این اقدامات مجاز باشد، نسخه‌های مختلفی از یک زنجیره وجود خواهد داشت و کسی نمی‌داند که کدام یک بلاک چین اصلی است بنابراین این امر سبب میشود رمز ارز بی‌مصرف و بی‌ارزش محسوب شود.
براساس الگوریتم اثبات سهام Proof Of Stake، اعتبار سنج‌هایی که مایل هستند در کار تولید بلاک شرکت کنند و پاداش بگیرند، باید توکن‌های بومی شبکه را خریداری نمایند و به شبکه اختصاص دهند به عبارت دیگر سهام گذاری نمایند.
سهام گذاری به وسیله قفل‌کردن توکن‌ها در بلاک چین و به منظور ساخت و تایید بلاک‌ها صورت می‌گیرد. اعتبار سنج‌ها به صورت مستقیم و به تناسب میزان سهام گذاری خود پاداش دریافت می‌کنند این پاداش برحسب بازده سرمایه گذاری است و اعتبار سنج ها را ترغیب می‌کند تا کار اعتبار سنجی شبکه را انجام دهند.
اعتبارسنج‌ها
در بلاک چین‌های مبتنی بر اثبات سهام، اعتبار سنج‌ها تعیین می‌گردند تا بلاک بعدی را برحسب سهام خود تولید نمایند. روند انتخاب، معمولا با توابع اتفاقی صورت می‌گیرد تا بین اعتبار سنج‌ها تفاوتی وجود نداشته باشد با این حال، هر چه اعتبار سنج‌ها دارای سهام بیشتری باشند، شانس بیشتری برای تولید بلاک بعدی خواهند داشت.
سپس بلاک ارائه شده از طریق اعتبار سنج‌ها به دیگر همتاهای خود محول میشود تا بلاک جدید را تایید صلاحیت نمایند و در صورت تایید، بلاک جدید را به بلاک چین اضافه نمایند.
مزایای اثبات سهام (Proof Of Stake)
اثبات سهام از دو دیدگاه می‌تواند موثر باشد:
- برای شبکه
- برای اعتبارسنج ها
مزایا برای شبکه
چندین ساختار مناسب در مدل‌سازی اثبات سهام مخفی است اگرچه هدایا و وسوسه‌های مالی در فرم نشانه‌های بومی عرضه می‌شوند.
اثبات سهام، روند سخت ارزیابی اثبات کار که بیشتر مشابه قرعه کشی بوده، دور زده و با این کار انرژی بسیاری که برای رسیدن به اجماع در الگوریتم اثبات کار صرف میشود را حذف می‌کند. این کار چند بازتاب مهم را برای کارکرد و امنیت شبکه به همراه دارد.
- عملکرد
طرح اجماع اثبات سهام به شیوه‌ای است که تراکنش‌ها فورا نهایی می‌شوند. به‌عنوان مثال، چنان‌چه یک تراکنش بیت کوین نهایی گردد، نیازمند 6 تاییدیه است و با توجه به این که تولید هر بلاک در بلاک چین بین کوین 10 دقیقه به طول می‌انجامد، تایید نهایی یک تراکنش در بیت کوین نیازمند یک ساعت زمان است این در حالی است که برای مثال در شبکه ایاس که از اثبات سهام به کار گرفته میشود، هر تراکنش در 2 تا 3 ثانیه نهایی می‌گردد.
در نتیجه، در اثبات سهام ایجاد بلاک و همچنین رسیدن اعتبار سنج‌ها و نودهای شبکه به توافق و اجماع با سرعت بیشتری در مقایسه با الگوریتم اثبات کار صورت می‌گیرد. بنابراین، شبکه‌های مبتنی بر اثبات سهام از لحاظ تعداد تراکنش‌های درون زنجیره‌های در هر ثانیه (TPS) و منتقل کردن دارایی‌ها در شبکه، کارکرد بهتری دارند.
- امنیت
از نظر امنیت، اعتبار سنج‌ها به دو علت مهم مایل به مشارکت صادقانه در ساخت بلاک‌ها و تایید تراکنش‌ها برتری دارند. ابتدا این که، این احتمال وجود دارد که اعتبار سنج‌ها مهار بخش قابل توجهی از توکن‌های شبکه را در اختیار دارند، حتی آن توکن‌هایی که در شبکه قفل نشده‌اند.
همین دلیل آن‌ها را از نظر مالی ترغیب می‌کند تا امنیت کل شبکه را تامین کنند چرا که در غیر این صورت، ضعف در امنیت شبکه می‌تواند تاثیر منفی را بر روی قیمت توکن داشته باشد.
علت دوم این است که ساز و کار قفل کردن توکن و سهام گذاری به شیوه‌ای است که اگر اعتبار سنج فعالیت ویرانگری را داشته باشد. به‌عنوان نمونه اگر بخواهد بلاک‌های جعلی تولید نماید یا ترکنش‌ها را دستکاری کند، توکن‌هایی که اعتبار سنج در شبکه قفل کرده است، از وی پس‌گرفته خواهد شود اصطلاحا اسلش می‌شوند. لازم به ذکر است که سازوکار اسلشینگ ممکن است در تمام پروتکل‌ها پیاده‌سازی نشوند.
همچنین بخوانید : آیا می توان بیت کوین را هک کرد؟
- مزایا برای دارندگان ارز دیجیتال
امروزه شیوه‌های گوناگونی برای کسب درآمد توسط سهام گذاری وجود دارد. این شیوه‌ها به شبکه بلاک چینی که مورد استفاده قرار می‌دهید، بستگی دارند. قبل از شراکت در هر پروتکل، باید اطلاعات کافی و لازم را در رابطه با آن کسب نمایید.
- پاداش برای نگهداری
کابران قادراند تنها با نگهداری کوین‌ها در کیف پول خود برای مدت زمان معینی، جایزه ویژه خود را دریافت نمایند و نیازی به هیچ گونه اقدام خاصی برای سهام گذاری این کوین‌ها نیست.
این پاداش برحسب تعداد کوین نگهداری شده در کیف پول آن‌ها و معمولا مقدار زمانی است که این کوین‌ها را نگهداری می‌کنند. دریافت پاداش به دو روش صورت می گیرد:
- پروتکل به شکل اتوماتیک پاداش را پرداخت می کند.
- خود کاربر قادر است این کار را انجام دهد.
- پاداش برای مشارکت یا نمایندگی
هر کاربر قادر است قسمتی از سهام خود را برای تامین امنیت شبکه به یک اعتبار سنج داده و اعتبار سنج به نمایندگی از کاربرد در شبکه شرکت کند.
در این رابطه خود اعتبار سنج پاداش را پرداخت می‌کند در حقیقت اعتبار سنج قسمتی از سود خود را که از کوین‌های نمایندگی شده بهدست آورده را به کاربر می‌دهد. دریافت این نوع پاداش می‌تواند به‌صورت اتوماتیک و مبتنی بر پروتکل باشد و یا به اراده و اختیار اعتبار سنج انجام گیرد.
معرفی ارزهای دارای الگوریتم pos
در این قسمت ما ارزهایی را که از الگوریتم pos پیروی می‌کنند به شما معرفی خواهیم کرد. بعضی از ارزهایی که پیرو الگوریتم pos هستند، عبارتند از:
- ارز دیجیتالی اتریوم:
ارزهای دیجیتالی اتریوم درواقع از POW استفاده می‌کنند و الگوریتم مورد استفاده در آن‌ها POS نیست. در استفاده از ارزهای دیجیتالی، فرایند نهایی از طریق اثبات سهام یا الگوریتم pos انجام میشود. پروژه POS در اتریوم، پروتکل کسپر نامیده میشود.
از طریق پروتکل کسپر می‌توان نواقص و مشکلات proof of stake را حل کرد. البته در پروژه pos نواقص زیادی وجود نداشته و تنها نقص آن را می‌توان nothing at stake دانست. شاید برای شما این سوال پیش آمده باشد که پروتکل کسپر چیست؟ پروتکل کسپر یکی از مکانیسم‌های pos است که از طریق داشتن یک سیستم مجازات درونی کار می‌کند. در پروتکل کسپر، اعتبار سنج‌ها از اترها به‌عنوان سرمایه استفاده می‌کنند.
پس از آن، تعدادی از بلاک‌هایی را که امکان ورود به بلاک چین را داشته باشند برای سرمایه گذاری استفاده می‌کنند. در صورت کاربردی بودن بلاک‌های موردنظر و ورود آن‌ها به بلاک چین، در آخر در ازای این فعالیت‌ها، مبلغی به‌عنوان پاداش به سرمایه گذار اعطا میشود.
در مرحله پایانی که اصلی‌ترین مرحله برای فعالیت پروتکل کسپر محسوب میشود، تخلفات و فعالیت‌های خارج از برنامه اعتبار سنج‌ها شناسایی شده و به شدت با آن‌ها برخورد میشود. این برخوردها شامل توبیخ اعتبار سنج و ابطال تمامی سهام‌های او است.
- ارز دیجیتالی EOS:
پروژه EOS می‌خواهد که در زمینه اجرای اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز در مقیاس صنعتی به یک سیستم عامل غیر متمرکز تبدیل شود. این مسئله را می‌توان اصلی‌ترین هدف EOS دانست. به دلیل وجود این هدف، پلتفرم EOS در فضای ارزهای دیجیتالی به یک موضوع جذاب و محبوب تبدیل شده است و کاربران مختلفی درباره آن به بحث می‌پردازند.
ارزهای دیجیتالی EOS از یک الگوریتم پر سرعت pos استفاده می‌کنند که امکان انجام تراکنش‌ها با سرعت‌های بسیار بالا را فراهم می‌کند، برخلاف اتریوم‌ها که از الگوریتم کند و کم سرعت pow استفاده می‌کردند.
- ارز دیجیتالی تزوس:
تزوس یکی دیگر از پلتفرم‌ها و الگوریتم‌های غیر متمرکز به حساب می‌آید که برای عملکرد خود از قراردادهای هوشمند بهره می‌گیرد. این کمپانی سوئیسی توانست در شروع فعالیت خود، مقدار زیادی سرمایه را در مدت زمان بسیار کوتاهی به دست بیاورد. در برگزاری توافق‌های اجتماعی تزوس، از نوعی سیستم pos به نام lpos یا liquid proof of stake استفاده میشود.
از جمله بعضی از ویژگی‌های lpos می‌توان به امکان رای‌دهی مستقیم کابران به سیاست‌های عمومی، تعیین نمایندگانی جهت رای‌دهی، امکان بازپس‌گیری حق رای از نمایندگان، امکان انتخاب نماینده برای نمایندگان و… اشاره کرد.
- ارز دیجیتالی Dash:
این ارز دیجیتالی را می‌توان یکی از معروف‌ترین رمز ارزهای این دوره دانست. از جمله ویژگی‌های ارزهای دیجیتالی Dash می‌توان به امکان ارسال تراکنش‌های خصوصی با کمک ابزار خاص، ارتقا سرعت و کیفیت تراکنش‌ها و استفاده از سیستم POW اشاره کرد.
نتیجه گیری:
الگوریتم proof of stake، pos یا اثبات سهام را می‌توان یک سیستم نظارتی بر ساز و کار و عملکرد رمز ارزهای غیر متمرکز به حساب آورد. در این سیستم می‌توان استخراج یا ماینینگ را به طور کاملا مجازی انجام داد و بسته به تعداد بیت کوین‌هایی که در اختیار فرد هستند، فرایند راستی‌آزمایی را به انجام رساند.
استفاده از pos از سه مرحله تشکیل میشود که از آغاز تعیین سهام تا دریافت پاداش را دربر می‌گیرد. انواعی از ارزهای دیجیتالی که از مکانیسم pos یا اثبات سهام استفاده می‌کنند، عبارتند از: اتریوم، ارز دیجیتال EOS، ارز دیجیتال تزوس و ارز دیجیتالی dash.
در این باره بیشتر بخوانید:
