زی کش چیست؟
زی کش یک بلاک چین و ارز دیجیتال جدید محسوب میشود که اجازه تراکنش‌های شخصی در بلاک چین عمومی را می‌دهد. این ارز دیجیتال انشعابی از بیت کوین بوده و تعداد واحدهای آن نیز مانند بیت کوین محدود به 21 میلیون واحد است. بنابراین زی کش یک ارز رمزنگاری شده متن باز و غیرمتمرکز با محور حریم شخصی است که در پاسخ به مشکلات بیت کوین ساخته شده است.
این ارز رمزپایه از همان الگوریتم بیت کوین به کار گرفته میشود. ولی با استفاده از ویژگی پردازش نیمه شفاف، کارکرد خود را تا حدودی بهبود می‌دهد. به عبارتی دیگر این پلتفرم مانع از شفافیت شدید بلاک چین بیت کوین میشود و اطلاعات معاملاتی کاربران را فقط در صورت انتخاب خود آن‌ها فاش می‌کند.
دلیل خصوصی بودن زی کش چیست؟
از مهم‌ترین قابلیت‌های زی کش، رمزنگاری بودن آن است که به سبب آن، هر فردی که داده‌های شخصی دارد بدون این که بخواهد گزارشی از درست یا غلط بودن آن را شرح دهد فرد دیگری را مجاب کند که داده‌های مورد نظر صحیح است.
برای دستیابی به این موقعیت ارز دیجیتالی زی کش از نسخه‌ای از اثبات دانش صفر به نام « ZK-SNARK» برای تراکنش‌های رمزنگاری شده خود استفاده می‌کند. این مسئله موارد زیر را ضمانت می‌کند:
- تاییدکننده به غیر از صحیح یا غلط بودن داده‌ها، چیز دیگری در رابطه آن متوجه نمی‌شود.
- این دلیل اثبات به حدی کوچک و کم ظرفیت است که در چند میلی ثانیه تایید میشود.
- ارتباطی بین تاییدکننده و اثبات‌کننده به هیچ عنوان وجود ندارد.
- اثبات‌کننده قادر نیست تاییدکننده را وادار به پذیرش داده‌های غلط کند.
- اثبات‌کننده تا وقتی که داده‌های قابل تاییدی وجود نداشته باشد قادر به اثبات داده‌ها نیست.
با وجود این قابلیت‌ها، می‌توان گفت که تراکنش‌های میان آدرس‌های رمزنگاری شده زی کش، سطح بالایی از ناشناس بودن را برای کاربران ضمانت می‌کنند.
امنیت تراکنش ها در زی کش
اصولا تراکنش‌های صورت گرفته در شبکه زی کش روی یک بستر بلاک چین عمومی انتشار داده میشود. کاربران قادرند به اختیار خود انتخاب نمایند که چه داده‌هایی از آن‌ها در شبکه انتشار داده شود و چه اطلاعاتی پنهان بماند. این یک ویژگی بی‌نظیر است. پس آدرس‌ها در شبکه Zcash به دو نوع دسته بندی می‌شوند:
Z-ADDR: یک آدرس کاملا رمزنگاری شده است که از طریق سیستم اثبات دانایی صفر برای حفاظت از تراکنش‌ها پیاده‌سازی شده است.
T-ADDR: کلیه پارامترهای تراکنش در آن همانند آدرس بیت کوین شفاف است.
نحوهی عملکرد Zcash
منظور از ایجاد ارز دیجیتالی زی کش بالا بردن سیستم رمزنگاری شده و حریم شخصی کاربران است. مهم‌ترین ویژگی‌های رمز ارز ی زی کش این است تنها به یک تکنولوژی برای بالا بردن امنیت بسنده نکرده است. بلکه از چندین تکنولوژی رمزنگاری به صورت همزمان استفاده می‌کند. در حقیقت در شبکه Zcash تمام داده‌های تراکنش‌ها در دو طرف معامله رمزنگاری شده و هیچ کس جز مالک اصلی حساب‌ها دسترسی به آن‌ها را نخواهد داشت.
ارز دیجیتالی زی کش با نماد ZEC بر اساس فرایند بلاک چین گسترده شده است. این تکنلوژی از ZEROCOIN ساخته شده است که برای تشکیل سیستم ZEROCASH به کار می‌رود.
تراکنش زی کش متشکل از آدرس ارسالی، دریافت آدرس، تعادل حساب و هزینه تراکنش است. در معاملات Zcash از هر دو آدرس ارسال و دریافت حفاظت شده و برای این کار از zero-knowledge proof جهت تایید اطلاعات رمزنگاری شده تراکنش استفاده میشود. آدرس‌های رمزنگاری شده به‌عنوان Z-ADDR نامگذاری شده‌اند و همواره با حروف Z آغاز می‌شوند.
یکی از قابلیت‌های زی کش توانایی تغییرپذیری توکن‌ها است. بنابراین در این سیستم تراکنش می‌توان توکن‌های زی کش را بدون در نظر گرفتن تاریخچه تراکنش‌ها در نظر گرفت و تغییر داد؛ در بلاک چین عمومی به دلیل ضرورت استفاد از تاریخ تراکنش‌ها در توکن‌ها این مسئله عیر ممکن است.
چالش‌های قانون‌گذاری زی کش
در زی کش این امکان وجود دارد که تراکنش‌ها به صورت کاملا خصوصی انجام گیرند. بنابراین این مسئله دولت‌ها و مراجع قانون‌گذار را از انجام جرم با Zcash و نبود پیگیری آن نگران می‌کند.
با این حال کلیدی به اسم VIEWKEY وجود دارد که با آن تراکنش‌های پنهان زی کش قابل شفاف‌سازی هستند. هر دارنده زی کش به کلید VIEWKEY خود دسترسی دارد و قادر است برای شفاف‌سازی تراکنش، آن را به اشخاص دیگر مثل نهادهای مجری قانون دهد. از سوی دیگر تا به الان تنها کیف پول‌های رسمی و دسکتاپ Zcash توانایی تراکنش‌های پنهان را دارند و کیف پول‌های موبایل و تحت وب از این توانایی بهره‌مند نیستند.
خرید زی کش
برای خرید بدون واسطه زی کش با ریال می‌توانید توسط سایت‌های آنلاین داخلی اقدام نمایید. ولی با این حال اکثر سایت‌های ایرانی در حال حاضر تنها بیت کوین یا اتریوم می‌فروشند.
چنان‌چه Zcash در این سایت‌ها وجود داشت شما بایستی حتما از معتبر بودن صرافی خود اطمینان داشته باشید؛ ولی رایج‌ترین شیوه خرید زی کش، به ویژه برای کاربران ایرانی، خرید بیت کوین و یا اتریوم از سایت‌های ایرانی یا سایت معتبر اوکال بیت کوینز و بعد از آن تبدیل کردن این ارزهای دیجیتال به Zcash است.
فهرست صرافی‌های خارجی که زی کش را برای خریدوفروش قرار داده‌اند را می‌توان از سایت «کوین کارکت کپ» رویت کرد. باید این نکته را در نظر داشته باشید که به سبب مسئله تحریم، پیش از انتخاب صرافی از مشکل نداشتن آن با کاربران ایرانی نیز اطمینان حاصل نمایید.
بهترین کیف پول‌های زی کش
- کیف پول WINZEC
از آن‌جایی که کیف پول‌های رسمی زی کش دارای نسخه ویندوزی نیستند، کیف پول WINZEC یک نرم افزار متن باز و به صورت تقریبی رسمی برای کاربران ویندوز محسوب میشود. برای به کارگیری از این کیف پول احتیاج به حداقل 2 گیگابایت RAM و اینترنت پرسرعت برای دانلود داده‌های تراکنش‌ها و همگام‌سازی با بلاک چین دارید.
همچنین این کیف پول توانایی تراکنش‌های پنهان را دارد. چنان چه سیستم کامپیوتری قدرتمندی ندارید و ظرفیت و سرعت اینترنت شما برای دانلود بلاک چین کافی نیست، استفاده از این نرم افزار توصیه نمی‌شود.
- کیف پول ZELCORE
این کیف پول از انواع ارزهای دیجیتال پشتیبانی می‌کند که یکی از آن‌ها ارز دیجیتال زی کش است. این کیف پول توانایی اجرا روی نسخه‌های ویندوز از جمله نسخه ویندوز، مک و لینوکس، اندروید و iOS را دارد. برای به کارگیری از این نرم افزار احتیاجی به دانلود بلاک چین نیست و حجم کمی دارد. این کیف پول توانایی انجام تراکنش‌های پنهان را ندارد.
- کیف پول ZEC-QT-wallet
کیف پول ZEC-QT-wallet جزء اولین نرم افزار کیف پول توسعه یافته از طریق بنیاد زی کش محسوب میشود که روی ویندوز و مک قابلیت اجرایی را دارد.
برای به کارگیری از این کیف پول احتیاج به حداقل 2 گیگابایت RAM و اینترنت پرسرعت برای دانلود داده‌های تراکنش‌ها و همگام‌سازی با بلاک چین را دارید. این کیف پول توانایی انجام تراکنش‌های پنهان را دارد. چنان‌چه سیستم کامپیوتری قدرتمندی ندارید و ظرفیت و سرعت اینترنت شما برای دانلود بلاک چین کافی نیست، استفاده از این نرم افزار توصیه نمی‌شود.
نتیجه گیری
از آن‌جایی که فناوری بلاک چین برای پاسخگویی به نیازهای کاربران طراحی شده است، امیدوار هستیم این فناوری در آینده‌ای نزدیک به یک قابلیت در مبادلات تجاری تبدیل شود. زی کش به‌عنوان یک بلاک چین نه تنها یک ارز رمزنگاری شده حریم خصوصی محور محسوب میشود، بلکه پلتفرمی است که با امکان انتخاب بین حریم خصوصی و شفافیت برای هر معامله به آزادی اشخاص احترام می‌گذارد.
بیشتر بخوانید :
